Ενας κόσμος με αλληλοκατανόηση είναι ένας καλύτερος κόσμος
Περί γλώσσας
Η επικοινωνία μεταξύ των λαών όλου του κόσμου, όχι μόνο μεταξύ των πολιτικών, αποτελεί ερώτημα κατανόησης ή μη ανεκτικότητας, ειρήνης ή πολέμου, ζωής ή θανάτου, ευημερίας ή φτώχειας.
Αν δεν υπήρχε η γλώσσα, τότε, ούτε και εμείς οι άνθρωποι θα υπήρχαμε διότι, προ πολλού, θα είχαμε εξολοθρευτεί από πιο γρήγορα και δυνατότερα ζώα. Αν παρ’ όλα αυτά υπήρχαμε, θα είμαστε άνθρωποι;
Αυτά που διαδραματίζονται σε άλλες χώρες και σε άλλες ηπείρους, επηρεάζουν όλο και περισσότερο τη ζωή μας, ιδιαίτερα οι αποφάσεις του ΟΗΕ και για εμάς που ζούμε στην Ευρώπη, οι αποφάσεις της ΕΕ. Καμία χώρα δεν μπορεί ν’ απομονωθεί χωρίς να προσβληθεί από πολιτιστική, επιστημονική και υλική οπισθοδρόμηση. Οσο πιο πολλοί κάτοικοι μίας μικρής χώρας κατέχουν κάποια άλλη γλώσσα, τόσο πιο μεγάλες είναι οι προϋποθέσεις ευημερίας τους.
Η Σουηδία που βρίσκεται στη βόρεια Ευρώπη, θα έχει σύντομα, εννέα εκατομμύρια κατοίκους. Η Σουηδία διαθέτει μία ανεπτυγμένη βιομηχανία και ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο. Στη χώρα ισχύει εννιάχρονη βασική εκπαίδευση και τα περισσότερα παιδιά συνεχίζουν τις σπουδές τους στο γυμνάσιο. Γράφω ορμώμενος από τη σουηδική μου αντίληψη, αλλά συγχρόνως τα γραφόμενά μου ισχύουν -με ανάλογες διαφοροποιήσεις- για όλες τις μη αγγλόφωνες χώρες. Αναφέρομαι στη γλωσσική κατάσταση που επικρατεί στην ΕΕ, στον ΟΗΕ και σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς επίσης και στα μειονεκτήματα που επιφέρει η όλο και περισσότερο αυξανόμενη χρήση της αγγλικής σε παγκόσμιο επίπεδο. Εχω την εντύπωση ότι οι γνώσεις της αγγλικής των Σουηδών, είναι μεγαλύτερες από αυτές πολιτών άλλων χωρών οι οποίοι δεν έχουν την αγγλική ως μητρική γλώσσα. Αν και αυτό το σχόλιο επικεντρώνεται στην ΕΕ, ισχύει και για την παγκόσμια γλωσσική κατάσταση.
Η κατανόηση άλλων λαών δεν είναι πρόσφορο έδαφος γι’ αυτούς που είναι φυλακισμένοι στη δική τους γλώσσα. Για την κατανόηση των ανθρώπων που μιλούν άλλη γλώσσα, απαιτούνται πάρα πολύ καλές γλωσσικές γνώσεις. Γιατί, πώς θα μπορέσεις να τους καταλάβεις αν δεν μπορείς να συνομιλήσεις μαζί τους, να γελάσεις με τα αστεία τους; Μέσα από την κατανόηση μεγαλώνει η ανέχεια και η συμπάθεια, που με τη σειρά τους οδηγούν σ’ έναν ασφελέστερο κόσμο. Για παράδειγμα, αν σε κάποια χώρα υπάρχει μία γλωσσική πλειοψηφία και μία μειοψηφία και η μειοψηφία δεν αισθάνεται ότι είναι σεβαστή, τότε δημιουργούνται εύκολα προστριβές έστω και αν όλοι όσοι ανήκουν στη μειοψηφία κατέχουν τη γλώσσα της πλειοψηφίας.
Η εκμάθηση μίας γλώσσας δεν είναι κάτι εύκολο. Απαιτούνται πολλά χρόνια για την εκμάθηση ώστε χωρίς δυσκολίες να μπορεί κάποιος να επικοινωνεί και ν’ αστιεύεται σε αυτή. Και ποια γλώσσα τελικά θα πρέπει κάποιος να μάθει; Το καλύτερο θα ήταν αν όλα τα παιδιά και οι νέοι του κόσμου, παράλληλα με τη μητρική τους γλώσσα, μάθαιναν και κάποια άλλη, την ίδια γλώσσα. Τότε θα μπορούσαν να καταλάβουν και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους καλύτερα.
Σε πολλές χώρες μιλιούνται αρκετές μητρικές γλώσσες. Τι είναι πιο σημαντικό, να μπορείς να μιλάς με αυτούς από τους συμπατριώτες σου που μιλούν κάποια άλλη μητρική γλώσσα ή να μπορείς να μιλάς με όλο τον υπόλοιπο κόσμο; Στην Εσθονία για παράδειγμα, μία χώρα με 1,4 εκατομμύρια κατοίκους, έχει το 70% του πληθυσμού την εσθονική ως μητρική γλώσσα και το 29% τη ρωσική. Η εσθονική είναι μία φιλανδοουγγρική γλώσσα, ενώ η ρωσική είναι ανατολικοσλάβικη. Εκτός αυτού, η εσθονική έχει διαχωριστεί και σε διαφορετικές διαλέκτους, ιδιαίτερα τη βόρειο και τη νότιο εσθονική οι οποίες είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Η Ελβετία έχει 7,3 εκατομμύρια κατοίκους. 4,6 εκατομμύρια έχουν ως μητρική τους γλώσσα τη γερμανική, 1,4 εκατομμύρια τη γαλλική, 500.000 την ιταλική και 35.000 τη ρομανική (λατινογενής γλώσσα).
Ποια γλώσσα θα συνιστούσες στους κατοίκους της Ελβετίας και της Εσθονίας να μάθαιναν μετά από τη μητρική τους; Εχεις τη γνώμη ότι η μειοψηφία πρέπει να μάθει τη γλώσσα της πλειοψηφίας και αν είναι έτσι, πρέπει και η πλειοψηφία να μάθει τη γλώσσα της μειοψηφίας έστω κι αν υπάρχουν πολλές; Εχει το χρόνο η μειοψηφία να μάθει τη γλώσσα της πλειοψηφίας όταν παράλληλα πρέπει να μάθει μία ή περισσότερες ”μεγάλες” γλώσσες όπως αγγλικά, ισπανικά, γαλλικά, γερμανικά, κινέζικα και ρώσικα; Αν υποχρεωθεί η μειοψηφία να μάθει τη γλώσσα της πλειοψηφίας, δεν θα προλάβει να μάθει κάποια ή κάποιες από τις μεγάλες γλώσσσες, όπως κάποιος που προέρχεται από την πλειοψηφία και δεν χρειάζεται να μάθει τη γλώσσα της μειοψηφίας. Πώς θα λύσουμε αυτό το πρόβλημα;
Υπάρχουν χώρες όπου για τις μειονότητες δεν υπάρχουν δυνατότητες εκμάθησης της μητρικής τους γλώσσας. Ποια νομίζεις ότι θα είναι η εξέλιξη για τη δική τους γλώσσα; Θα εξαφανιστεί και μαζί με αυτήν θα εξαφανιστεί και ο πολιτισμός τους διότι και η γλώσσα είναι φορέας πολιτισμού.
Αν συνεχίσεις να διαβάζεις θα διαπιστώσεις ότι υπάρχει κάποια λύση.
Ενας κόσμος με αλληλοκατανόηση είναι ένας καλύτερος κόσμος |
Περιεχόμενα | Περί γλώσσας |
© Hans Malv, 2004